Deze indeling is zodanig vastgesteld dat per eeuw bij een niet snel veranderend klimaat onderstaande aantallen mogen worden veracht (De Bilt).
| Benaming | Karaktergetal | Aantal per eeuw | |
|---|---|---|---|
| Zeer slechte zomer | K ≤ 9 | 2 | 33 |
| Slechte zomer | 10 ≤ K ≤ 14 | 8 | |
| Vrij slechte zomer | 15 ≤ K ≤ 19 | 23 | |
| Normale zomer | 20 ≤ K ≤ 30 | 33 | |
| Vrij goede zomer | 31 ≤ K ≤ 40 | 23 | 33 |
| Goede zomer | 41 ≤ K ≤ 55 | 8 | |
| Zeer goede zomer | K ≥ 56 | 2 | |
Iedere wind die vanaf een helling naar omlaag waait. Een voorbeeld van katabatische wind is de föhn.
Het is een glasthermometer, gevuld met alcohol, en met een normale schaalverdeling. De thermometer wordt verwarmd tot een bepaalde temperatuur. Vervolgens laat men de thermometer weer afkoelen en meet men de tijd waarin de temperatuur van bijvoorbeeld 38°C tot 35°C is gedaald. Deze tijd is een maat voor de afkoelingssnelheid. De afkoelingssnelheid hangt vooral af van de windsnelheid, de straling van de zon en de relatieve vochtigheid van de lucht en hangt nauw samen met de gevoelstemperatuur.
Bij kil weer is er veel bewolking, een hoge relatieve vochtigheid en is het koud. Deze term wordt vooral in het winterhalfjaar gebruikt.
Buiten deze ijsvorm zijn er nog diverse vormen. Deze vindt u hier.
Dit is, samen met de bijzonnen, voor velen het meest bekende haloverschijnsel.
Ook rondom de maan is deze kring soms zichtbaar (als deze helder genoeg is,
dus vooral bij volle maan).
De kleine kring ontstaat door breking in ijskristallen die geen voorkeursrichting hebben. Of er sprake is van een kring van 22 graden is eenvoudig vast te stellen; hou de arm uitgestrekt en spreidt de vingers. Bedek de zon met de duim, nu zal de kleine kring ongeveer aanwezig zijn ter hoogte van de pink. De kleine kring kan soms fel gekleurd zijn, maar meestal is slechts wat rood en blauw zichtbaar.
De kleine kring ontstaat door breking in ijskristallen die geen voorkeursrichting hebben. Of er sprake is van een kring van 22 graden is eenvoudig vast te stellen; hou de arm uitgestrekt en spreidt de vingers. Bedek de zon met de duim, nu zal de kleine kring ongeveer aanwezig zijn ter hoogte van de pink. De kleine kring kan soms fel gekleurd zijn, maar meestal is slechts wat rood en blauw zichtbaar.
De gemiddelde ligging van de druksystemen wordt vooral door een drietal factoren bepaald: 1. De ligging van grote bergruggen, zoals de Rocky Mountains en de Himalaya. 2. De temperatuurverdeling op aarde. 3. De oppervlaktetemperaturen van de grote zeestromingen in de oceanen.
1. Geografische breedte: hoe dichter bij de evenaar, hoe warmer.
2. Ligging ten opzichte van water, zeeën of grote meren: luchtaanvoer van zee heeft een matigende invloed op het klimaat. In de zomer geeft deze lucht verkoeling, in de winter juist verwarming.
3. Hoogteligging: in het algemeen geldt hoe hoger, hoe kouder.
4. Wind- en zeestromen: moessons, passaten en zeestromen kunnen warmte of kou en droge of vochtige lucht van elders aanvoeren.
5. Reliëf: de richting van bergkammen. Gebieden kunnen beschut worden door gebergten tegen vocht en tegen koude of tegen warme winden. De Franse Cóte d' Azur wordt bijvoorbeeld beschut tegen de koude noordenwinden door het Alpenmassief. Op de zeer lange termijn spelen ook nog astronomische klimaatfactoren een rol.
Veel gebruikte klimaatindelin gen zijn de klimaatindeling op geografische ligging, de klimaatindeling op geografische breedte en de klimaatindeling volgens Köppen. Köppen beschrijft de klimaten aan de hand van voorkomende gemiddelde waarden voor temperatuur en neerslag. Afhankelijk van het doel, waarvoor de indeling wordt gemaakt, zijn nog andere classificaties mogelijk. Voorbeelden daarvan zijn: classificaties naar biologische kenmerken als de planten of bomengroei; naar eigenschappen van het aardoppervlak; op grond van geschiktheid voor bepaalde gewassen, bewoonbaarheid, beperkingen voor de luchtvaart, enz.
- Het poolklimaat, aan de koude kant van de beide poolcirkels.
- Het gematigd klimaat, op gematigde breedten.
- Het tropisch klimaat, in het gebied tussen de beide keerkringen.
- Het subtropisch klimaat, te vinden tussen het tropische en het gematigde klimaat.
- Het zeeklimaat, in gebieden, die grenzen aan een zee of een groot meer.
- Het landklimaat, waarbij de invloed van de zee vrijwel nihil is.
- Het moessonklimaat, in tropische gebieden die aan grote wateroppervlakken grenzen.
| het tropische regenklimaat | het → A klimaat |
| het droge klimaat | het → B klimaat |
| het gematigde maritiem klimaat | het → C klimaat |
| het continentaal klimaat | het → D klimaat |
| het poolklimaat | het → E klimaat |
Het verschil tussen de maximum temperatuur en de normale etmaaltemperatuur bedraagt -2°C tot -7°C. Meestal wordt deze term gebruikt in de periode van mei tot november.
Altocumulus of Cirrocumulus met virga, door de wind gebogen.
Het verschil tussen de maximum temperatuur en de normale temperatuur moet dan liggen tussen -5 °C en -10°C.
Alle etmaalgemiddelden beneden het vriespunt over de periode 1 november tot en met uiterlijk 31 maart worden opgeteld, zodat uiteindelijk één (koude)getal wordt verkregen. Daarvan wordt het minteken weggelaten. Klik hier voor de classificatie van het koudegetal.
De opbouw van koude massa is dus onstabiel. Er kunnen spontaan krachtige verticale bewegingen ontstaan, waardoor er transport van warmte en waterdamp plaatsvindt naar de hogere luchtlagen (convectie). De bijbehorende bewolking is dan ook doorgaans van het geslacht cumulus en/of cumulonimbus. De neerslag is buiig van karakter. Het zicht is gewoonlijk goed.
Door de grote uitwisseling met de hogere luchtlagen is zowel de windrichting als de windsnelheid nogal aan fluctuaties onderhevig. Overdag kan, bij een rustig weerbeeld met weinig bewolking, koude massa overgaan in warme massa. Ook invloeden van land en zee kunnen bij deze transformatie een rol spelen. In het najaar, bij een relatief warm zeeoppervlak, kan lucht die boven die zee koude massa is, eenmaal boven land aangekomen, overgaan in warme massa. Het kustgebied is dan zonnig, maar verder landinwaarts ontstaat eerst cumuliforme bewolking, die verderop uitspreidt in uitgestrekte wolkenvelden. In het voorjaar gebeurt vaak het omgekeerde, met als gevolg aan de kust veel bewolking en juist landinwaarts een meer gebroken wolkendek.
In een koude put is de lucht erg onstabiel en daardoor ontstaan er gemakkelijk buien, die in de winter vaak sneeuw geen. De doorsnede van een koude put is enkele honderden kilometers.
De scheidingslijn tussen twee luchtmassa's waarbij een
relatief warmere luchtsoort wordt verdrongen door één met
een lagere temperatuur. Op de weerkaart wordt een koufront aangegeven met driehoekjes.
Een koufront brengt meestal een periode met aanhoudende neeslag, maar soms is de regenband vrij smal en intensief en dan krijgt de neerslagzone meer het karakter van een buienlijn.
Een koufront brengt meestal een periode met aanhoudende neeslag, maar soms is de regenband vrij smal en intensief en dan krijgt de neerslagzone meer het karakter van een buienlijn.
 |
De koude lucht bevindt zich in de figuur aan de linkerkant. Bij de
passage van het koufront (dat in de figuur van links naar rechts
beweegt), ziet u achtereenvolgens de volgende bewolking passeren: stratocumulus (SC), cumulonimbus (CB), altocumulus (AC), stratus (ST) en cumulus (CU). |
Het kustfront ontstaat bij voorkeur in het najaar, als het zeewater juist nog vrij warm is ten opzichte van de relatief koele lucht boven land. Voorwaarden voor het ontstaan zijn: onstabiele lucht, boven de warme zee moeten buien zich gemakkelijk kunnen ontwikkelen, verder moet de wind niet te sterk zijn maar wel min of meer aanlandig zijn. Extra gunstig is een windrichting die enigszins evenwijdig langs de kust waait.
Buiten deze ijsvorm zijn er nog diverse vormen. Deze vindt u hier.
